SIFIR VE İKİNCİ EL OTOMOBİL FİYATLARI

Herkese merhaba 4 Life Akademi'nin değerli okuyucuları.

Gecikmeli de olsa nihayet sizlerle yazılarımı paylaşmaya başlayabildim. Öncelikle bu gecikmeden dolayı hepinizden özür dilerim. Bundan böyle köşemde sizler için otomobillere dair haberler paylaşacağım. Bu platformda otomobillere dair her şeyi yazacağız ve de tartışacağız. Lafı daha fazla uzatmadan bugünkü konumuza geçelim.

Bu ilk yazımda konumuz sıfır ve ikinci el otomobil fiyatları olacak. Konuyu başlık başlık inceleyeceğiz.

1. Otomobil fiyatları yılbaşından sonra nereye gidecek?

2. Otomobil almak için doğru zaman mı?

3. Fiyatlar ne zaman düşer?

1. Otomobil fiyatları yılbaşından sonra nereye gidecek?

Normalde bu sorunun en önemli cevabının döviz fiyatlarında gizli olması gerekirdi ancak artık otomobil fiyatlarını etkileyen faktörler çok daha fazla.

Fark ettiyseniz son aylarda dövizde, özellikle de dolarda bir durağanlık söz konusu. Bu durağanlık bir müddet daha devam edecek gibi duruyor. Buna bağlı olarak sıfır otomobillerde döviz sebepli bir fiyat artışı kısa vadede söz konusu olmayacak gibi. Ancak üretim maliyetlerindeki artış devam ediyor ve de Rusya Ukrayna savaşı bitmediği sürece de buradaki sıkıntı da devam edecektir.

Unutulmamalıdır ki ülkemizde artık otomobil fiyatlarını belirleyen en önemli unsur sadece döviz ve vergiler değil. Önceden fiyatlar çoğunlukla döviz yükseldiğinde ya da devlet vergileri artırdığında yükseliyordu. Ancak artık üretim maliyetlerini, enflasyonu ve de arzın durumunu da hesaba katmak gerekiyor.

Hazır arzdan konu açılmışken araç bulunurluğundan da bahsetmekte fayda var. Yakın zamanda yapılan matrah güncellemesinden önce bayilerde araç bulamama sıkıntısı söz konusu değilken son günlerde yine araç bulmak zorlaştı. Tabi bunda maalesef dönen oyunların da etkisi büyük. (dönen oyunları herkes az çok biliyor konuşmaya gerek yok diye düşünüyorum) Tek başına bu durum bile fiyatların yeniden yükselişe geçeceğini gösteriyor.

Yapılan son matrah güncellemesinin getirdiği yüzeysel indirimin de çoktan buhar olduğu da unutulmamalı. Az önce fiyatları etkileyen unsurlardan birinin de vergiler olduğuna değinmiştik. Maliye bakanının da birkaç gün önce belirttiği gibi herhangi bir ÖTV indirimi yakın zamanda söz konusu değil. Ancak tahminimce önümüzdeki aylarda üst segment araçlar haricinde ÖTV zammı da yapılmayacaktır. Evet yanlış duymadınız. Premium segment araçlara önümüzdeki dönemde vergi artışı gelirse şaşırmamalısınız. Şimdiden benden söylemesi.

Özetle otomobil fiyatları önümüzdeki süreçte artacak gibi duruyor fakat tekrar belirtiyorum bu artış muhtemelen vergi ve döviz kaynaklı olmaktan ziyade maliyet ve enflasyon kaynaklı olacak.

2. Otomobil almak için doğru zaman mı?

Aslında bu sorunun cevabı üstü kapalı olarak da olsa bir önceki başlıkta gizli. Lafı hiç dolandırmadan en başta cevabı verelim. Evet doğru zaman. Çünkü ülkemizde bir süre daha devam edecek olan bir yüksek enflasyon var. Fiyatları artıran diğer tüm unsurlar devre dışı kalsa bile enflasyondan ve maliyet artışından dolayı otomobil fiyatları hem sıfırda hem de ikinci elde yükselecektir. Vergiler sıfırlansa bile sonuç uzun vadede değişmeyecektir.

Somut bir örnek vermek gerekirse 2021 yılının mayıs ayında tüm vergiler dahil 188.000 Liraya satılan otomatik vites Renault Clio'nun bu yıl vergisiz fiyatı bile 250 bin liranın üzerinde. Varın gerisini siz hesap edin. Aynı durum çok büyük ihtimalle önümüzdeki yıl içinde geçerli olacaktır. Dilerseniz tam bir yıl sonra bu yazıyı tekrar inceleriz ve ne değişmiş ne değişmemiş birlikte irdeleriz.

Uzun lafın kısası ister ikinci el olsun ister sıfır olsun bugün alan mutlaka kardadır.

3. Fiyatlar ne zaman düşer?

Bu sorunun da tek bir cevabı yok. En kolaycı yoldan ilk akla gelecek olan cevap döviz ve enflasyonun düşmesi diye düşünebilirsiniz ancak bunlar yeterli değildir. Zira 2020 yılında döviz ve enflasyon bir yıl öncesine göre (2019) günümüzle karşılaştırıldığında çok daha düşük ve de yatay seyretmiş olduğu halde otomobillerdeki yıllık fiyat artışları pandeminin etkisinden dolayı döviz ve enflasyondan çok daha yüksekti. Buradan da arzın önemi bariz bir şekilde ortaya çıkıyor.

Eğer piyasada ürün yoksa "ya da olan ürün çeşitli sebeplerle gizleniyorsa" döviz ve enflasyon ne kadar düşük olursa olsun bu durum otomobil fiyatlarına olumlu yönde yansımayacaktır. Bir de vergiler var diyeceksiniz ancak zaten bir önceki başlıkta döviz ve enflasyonda istikrar sağlanmadığı sürece vergi indirimlerinin uzun vadede fiyatları düşürmeyeceğini somut bir örnekle göstermiştik.

Peki enflasyon ve de döviz ne zaman ve nasıl düşer diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Bu soruyu bana değil de her şeyin en doğrusunu bilen ve de ekonomist olduğunu söyleyen kişilere sorarsanız sevinirim :)

Zaman ayırıp okuduğunuz için çok teşekkürler. Bir sonraki yazımızda görüşmek dileğiyle.